Bài phát biểu của Đ/c TRẦN VĂN MÃNH (Hai Văn) nguyên Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP Giải phóng miền Nam tại Lễ Khánh thành Đền thờ các anh hùng liệt sĩ lực lượng vũ trang nhân dân và Thanh niên xung phong hy sinh trên tuyến đường 1C

(Ngày 27 tháng 4 năm 2024)

* * * * *

Kính thưa :

- Vong linh các anh hùng, liệt sĩ Lực lượng vũ trang nhân dân và TNXP hy sinh trên tuyến đường 1C.

- Các đồng chí Lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước các cấp và lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động thương binh xã hội, Tổng cục chính trị, Bộ tư lệnh Quân khu 7, Quân khu 9.

- Thân nhân gia đình anh hùng liệt sĩ, qúy đại biểu và cựu chiến binh, cựu TNXP.

- Thưa các bạn trẻ Đoàn viên, Thanh niên.

Trong không khí cả nước kỷ niệm 49 năm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất Tổ quốc (30/4/1975 - 30/4/2024 ), kỷ niệm 138 năm ngày Quốc tế Lao động ( 01/5/1886 - 01/5/2024), kỷ niệm 59 năm ngày thành lập lực lượng TNXP giải phóng miền Nam (20/4/1965 - 20/4/2024) và kỷ niệm 57 năm ngày thành lập tuyến đường 1C Tây Nam bộ (1967-2024).

Tôi rất vui mừng được dự lễ Khánh thành Đền thờ anh hùng, liệt sĩ Lực lượng vũ trang nhân dân và TNXP hy sinh trên tuyến đường 1C; dự lễ trùng tu , tôn tạo di tích Bia tưởng niệm TNXP tuyến đường 1C tại Vĩnh Điều, Giang Thành,Kiên Giang; đây là sự kiện lịch sử truyền thống văn hóa tâm linh, “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc ta.

Kính thưa các đồng chí và các bạn.

Lịch sử và truyền thống TNXP tuyến đường 1C gắn liền với địa danh Hốc Hỏa, Cái Sắn, Tân Hiệp, Hòn Đất, Mo So, Cô Tô, Vĩnh Tế,….; kinh Vĩnh Tế mệnh danh là “kinh vĩnh biệt “ đã thấm đậm bằng máu của Tuổi Trẻ miền Tây Nam bộ, là biểu tượng của lý tưởng cách mạng, khí phách anh hùng, thể hiện ý chí con người rắn chắc hơn cả sắt thép đã chịu đựng hàng ngàn tấn bom đạn của kẻ thù, quyết tâm giữ vững tuyến đường suốt 8 năm; với khẩu hiệu "Không tiền tuyến, không hậu phương, đâu Đảng cần, đó là tiền tuyến", với phương tiện xuồng, ghe, xe thô sơ,…; chủ yếu bằng đôi chân đôi vai , thường lấy đêm làm ngày, với ý chí thép gang vượt qua gian khổ thiếu đói , chấp nhận hy sinh để hoàn thành nhiệm vụ, được bộ đội tặng biệt danh là lực lượng “ chân đồng, vai sắt, mắt ngựa, bụng thần tiên”. Vận chuyển hơn 13.000 tấn vũ khí, đón đưa hơn 3 vạn cán bộ, chiến sĩ của Trung ương chi viện cho chiến trường miền Tây Nam bộ;chuyển hàng ngàn thương binh về tuyến sau và trực tiếp chiến đấu hàng trăm trận, diệt hàng ngàn tên địch , phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của địch,… để bảo vệ hàng hóa, kho tàng và thương binh, TNXP tuyến đường 1C có trên 400 cán bộ, đội viên hy sinh và trên 300 cán bộ, đội viên bị thương, những chiến công phục vụ chiến đấu và trực tiếp chiến đấu của lực lượng vũ trang nhân dân và TNXP tuyến đường 1C đã trở thành tuyến đường huyền thoại. TNXP tuyến đường 1C đã vun đắp, xây dựng nên truyền thống chung của lực lượng TNXP giải phóng miền Nam Việt Nam, được Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng 12 chữ vàng truyền thống "PHỤC VỤ QUÊN MÌNH - ANH DŨNG XUNG PHONG - LẬP CÔNG VẺ VANG" và được tặng thưởng Huân chương Thành đồng hạng Nhất. TNXP tuyến đường 1C được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho lực lượng TNXP tỉnh Cà Mau và Liên đội 1 TNXP, truy

tặng cho liệt sĩ Võ Thị Hồng Láng, liệt sĩ Nguyễn Ngọc Đẹp danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Kính thưa qúy vị đại biểu, Hôm nay đến dự lễ Khánh thành Đền thờ Anh hùng liệt sĩ Lực lượng vũ trang nhân dân và TNXP hy sinh trên tuyến đường 1C, trong mỗi cựu TNXP chúng tôi bồi hồi xúc động, nhiều năm qua luôn trăn trở, nhớ đồng đội đã hy sinh chôn cất ở nhiều nơi; các cựu TNXP tuyến đường 1C luôn nhớ đến những địa danh chôn cất nhiều liệt sĩ như Đồi Tức Dụp, Gò Cát Quốc Việt,Vàm kinh Chiến Thắng, Gộc Xây, Ngọn Rạch Dứa…; và những địa danh không tên, anh chị em TNXP tự đặt tên như Ngã tư Đầu Trâu , Đìa Cây Gáo, Ba Cây Tràm, Cây Ô Môi 1, Cây Ô Môi 2,... Do thời gian qua nhiều năm, địa hình địa vật đã thay đổi , phần lớn mồ mã thất lạc chưa tìm được hài cốt, nhiều cựu TNXP may mắn còn sống được gặp lại gia đình, người thân, được nhìn thấy đất nước trong hòa bình, dựng xây thay đổi hàng ngày. Tuy vẫn còn một số cựu TNXP gặp khó khăn trong cuộc sống nhưng vẫn hạnh phúc hơn những đồng đội đã hy sinh nên mong ước có một khu di tích, tượng đài ghi danh anh hùng liệt sĩ tương xứng với tầm vóc lịch sử của tuyến đường 1C; nay đã xây dựng đền thờ và tôn tạo nâng cấp bia tưởng niệm thì bao trăn trở đã vơi đi, sự mong ước đã thành hiện thực hơn với sự mong ước của chúng tôi. Từ nay, đồng đội của chúng tôi đã có nơi thờ cúng - tri ân, không còn cô đơn, lạnh lẽo nơi rừng sâu, đồng bưng ,.... không ai hương khói, thăm viếng; là địa chỉ đỏ cho thế hệ hôm nay và mai sau tìm về với lịch sử hào hùng. Cảm xúc này nói sao cho hết, niềm vui này xóa bớt nỗi ưu tư. Tôi xin đại diện cựu TNXP Giải phóng miền Nam, TNXP tuyến đường 1C, trân trọng cảm ơn: Đại tướng Lê Hồng Anh , nguyên Ủy viên Bộ chính trị , thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; cảm ơn Ban Bí thư Trung Ương Đoàn ;Tỉnh ủy ,UBND tỉnh Kiên Giang; Ban liên lạc cựu cán bộ Đoàn Thanh niên Việt Nam Phía Nam và Ban liên lạc Khu Đoàn Tây Nam bộ đã quan tâm, khởi xướng, vận động nguồn lực , tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như sưu tầm lập danh sách liệt sĩ, tìm kiếm kỷ vật , tổ chức về nguồn; phối hợp với Bảo tàng chứng tích chiến tranh , Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ tổ chức tọa đàm với các chủ đề "Đường 1C huyền thoại xưa và nay ","Những bông hoa trên tuyến lửa 1C", thành lập Ban vận động xây dựng không gian mạng đường 1C và sáng tác nhiều thơ, ca, tái bản sách "1C- con đường huyền thoại" của nhiều tác giả , ... nhằm góp phần làm rỏ hơn về tuyến đường 1C huyền thoại.

Chân thành cảm ơn tấm lòng "đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn" của tập đoàn DonaCoop, đã đóng góp xây dựng đền thờ và tổ chức thi công không nghỉ lễ, tết để công trình sớm hoàn thành. Cảm ơn các tỉnh, thành Tây Nam bộ và các cơ quan ,đơn vị , doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ,... đã tích cực đóng góp để trùng tu, tôn tạo bia tưởng niệm TNXP tuyến đường 1C.

Trong niềm vui hôm nay, kính chúc các đ/c lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và quý vị đại biểu, các gia đình thân nhân anh hùng liệt sĩ, các bạn Đoàn viên, thanh niên sức khỏe dồi dào, gia đình hạnh phúc, mọi việc thành công.

Với cựu TNXP, chúng ta đã đến tuổi ông cụ, bà cụ nhưng tinh thần là “Cựu” chứ chưa chịu là “cụ”; bây giờ mình “Hỏi tuổi , tuổi khuyên nên dừng lại”, vậy mình “Hỏi lòng , lòng bảo cứ xung phong ”, vậy chúng ta cứ “xung phong”.

Chúc đồng đội TNXP khỏe, sống lâu.

Trân trọng cảm ơn.

Đ/c TRẦN VĂN MÃNH (Hai Văn) - Nguyên Tổng đội trưởng Tổng đội Thanh niên xung phong giải phóng Miền Nam Việt Nam, Phó Trưởng ban Liên lạc Cựu cán bộ Đoàn TNVN Phía Nam .

Hình ảnh : Ninh Thị Tuyết Nhung (Ninh Nhung)